Al na enkele maanden breken bij een baby de eerste tandjes door. Deze tandjes zijn onderdeel van het melkgebit dat ca. 12 jaar zal functioneren alvorens het blijvende gebit het zal hebben vervangen. Hoe ziet het kindergebit eruit, hoe ontwikkelt het zich tot het blijvende gebit en hoe houden we het gezond? Met deze special willen wij je hierin inzicht geven.
Ontwikkeling
Het melkgebit bestaat uit 20 tanden en kiezen, 10 boven en 10 onder. Bij een baby breekt over het algemeen in de eerste 24 tot 30 maanden het melkgebit volledig door. Dat kan gepaard gaan met wat ongemak in de vorm van extra speeksel, rode wangetjes en gevoeligheid. Dit gaat echter over. Op een leeftijd van ongeveer 6 jaar wisselen de onderste en bovenste 4 snijtanden en worden deze vervangen door de blijvende snijtanden. Tevens komen op die leeftijd achter de melkkiezen de 1e grote blijvende kiezen erbij. Daarna is het weer enkele jaren rustig.
Vanaf ongeveer 10 jaar beginnen de melkkiezen en hoektanden te wisselen en breekt het blijvende gebit volledig door. De leeftijd waarop bovenstaande wisseling plaatsvindt kan individueel zeer verschillend zijn. Over het algemeen zijn meisjes hierbij vroeger dan jongens.
Houd het kindergebit gezond
Het melkgebit wordt vervangen door het blijvende gebit. Je zou zeggen dat je daar dus minder zuinig op hoeft te zijn. Niets is echter minder waar. Een gezond melkgebit draagt bij aan een gezonde ontwikkeling van het kauwstelsel en bereidt de weg voor voor een goede doorbraak en ontwikkeling van het blijvende gebit. Aangezien we dit blijvende gebit levenslang willen behouden wordt hier dus de basis gelegd.
Maar wat moet je doen om het melkgebit gezond te houden? Eigenlijk heel simpel: Voed gezond, zorg ervoor dat je het melkgebit schoon houdt en controleer dit. Poets het gebit elke dag en bekijk het. Indien je vaak in de mond kijkt zie je of het gebit schoon is en vallen afwijkingen eerder op. Daarnaast went je kind hier ook aan en maak je het “gebitsbewust”. Dat laatste is van belang op latere leeftijd, wanneer het blijvende gebit is doorgebroken en het kind zelf verantwoordelijk wordt voor het gebit.
Hieronder volgen een aantal praktische tips die bijdragen aan een gezond kinder- en blijvend gebit.
Voed gezond
Natuurlijk speelt voeding ook een belangrijke rol bij de gebitsgezondheid. Suikers en zetmeel in onze voeding worden omgezet in zuren die het gebit aantasten. Beperk daarom het aantal eet- en drinkmomenten van je kind tot maximaal 7 per dag. Dat is 3x een maaltijd en maximaal 4x per dag een tussendoortje. Geef je kind liever hartige dan zoete dingen. Probeer je kind niet aan zoetigheid te laten wennen en voeg aan voedsel en dranken geen suiker toe. Kies voor kraanwater in plaats van zoete dranken.
Houd het gebit schoon. Poetsen!
Gebruik een tandenborstel met een kleine borstelkop en zachte haren. Zo kom je overal makkelijk bij. Zodra kinderen een tandenborstel kunnen vasthouden, kunnen ze ook elektrisch poetsen. Er zijn speciale elektrische tandenborstels en opzetborstels voor kinderen. Die zijn kleiner en daarom geschikt voor de kindermond. Poetsen met een elektrische kinderborstel kan bijdragen aan de motivatie van het kind om het gebit goed te verzorgen, maar helpt ook diegene die napoetst. Bij een elektrische borstel maakt de borstel namelijk de bewegingen en kun je je als “napoetser” erop concentreren dat alles geraakt wordt.
Kies een tandpasta met fluoride
Fluoride zorgt voor de versterking van het glazuur. Voor kinderen tot en met 4 jaar zijn er speciale peutertandpasta’s. Hierin zit minder fluoride. Gebruik voor kinderen vanaf 5 jaar fluoridetandpasta voor volwassenen. Je kunt ook tandpasta gebruiken waarop staat ‘kinder’ of ‘junior’. Kijk dan altijd naar de leeftijd die hierbij wordt aangegeven (bijvoorbeeld 5-12 jaar).
Poetsschema:
- Zodra de eerste tandjes doorgebroken zijn begin je voorzichtig 1x per dag met poetsen van het melkgebit. met fluoride-peutertandpasta
- Poets vanaf 2 tot 4 jaar 2x per dag met fluoride peutertandpasta.
- Poets vanaf 5 jaar 2x per dag en minimaal 2 minuten met fluoride tandpasta voor volwassenen of van 5-12 jaar met tandpasta waarop staat:”kinder” of “junior”
- Poets je kind na totdat het ongeveer 10 jaar oud is. Zorg ervoor dat je goed zicht in de mond hebt en er voldoende steun is voor het hoofd van je kind als je (na)poetst.
- Poets in een vaste volgorde volgens de 3 B’s: Buitenkant, Bovenkant, Binnenkant. Poets altijd de rand van het tandvlees mee. Via de schrobmethode poets je het kindergebit eenvoudig en efficiënt. Maak korte horizontale overlappende bewegingen. Gebruik je een elektrische tandenborstel, laat dan de borstel het werk doen en concentreer je erop dat alles systematisch geraakt wordt.
- Maak je kind op speelse wijze met tandenpoetsen vertrouwd. Maak er een dagelijks herkenbaar ritueel van. Beschouw het begin als een gewenningsfase. In die periode is het aanbrengen van fluoride met de tandpasta belangrijker dan dat je overal met de borstel komt.
- Stimuleer kinderen vanaf 2 jaar om ook zelf hun tanden te poetsen. Daarmee wordt het een gewoonte.
Zij helpen je: de tandarts, de mondhygiëniste, de preventie-assistente
Tussen 2 en 4 jaar is het verstandig je kind mee te nemen naar de tandarts. Er hoeft nog niets, maar het kan wel alvast kennismaken met de tandarts, mondhygiëniste of preventie-assistente en ervaren dat dat best wel interessant en leuk kan zijn. Je kind wordt gaandeweg van alles verteld en getoond over het gebit en jij als ouder kunt met vragen terecht. Zodra de eerste kiezen doorbreken is je kind gewend en kunnen eenvoudige preventieve handelingen in de mond worden uitgevoerd die bijdragen aan een gezond gebit. Vanaf ca. 10 jaar kan je kind dan al zelf met de tandarts, mondhygiëniste of preventie-assistente in gesprek. Dat is ook precies de leeftijd waarop langzaam de definitieve wisseling naar het blijvende gebit begint.
Met deze special over het kindergebit hopen we je nuttige informatie te hebben gegeven voor “Kiezen voor de toekomst”. Omdat een goede start het halve werk is naar een mooi en gezond gebit, levenslang!
De volgende special zal gaan over “Het ouderen gebit”
Want wij Kiezen voor de Toekomst en een goede afronding is daarbij essentieel.
Bakker Tandheelkunde & Orthodontie
Beukensingel 18 A, 8102 JB Raalte
0572-355535
info@bto.nu
www.kiezenvoordetoekomst.nl